Wszelkie zabiegi mające doprowadzić do ciąży zaliczane są do grupy tzw. ART czyli assisted reproductive technologies.
Do technik rozrodu wspomaganego medycznie zaliczamy:
- in vitro – zapłodnienie pozaustrojowe i embriotransfer,
- mikromanipulacja ICSI,
- mikromanipulacja z użyciem plemników pozyskanych z najądrzy lub jąder,
- inseminacja wewnątrzmaciczna (IUI),
- dojajowodowy transfer gamet (GIFT),
- dojajowodowe podanie zygoty (ZIFT),
- mrożenie gamet i embrionów,
- dawstwo komórek jajowych i embrionów.
Metody pozostające w ścisłym związku z in vitro:
- Assisted Hatching (AH) – laserowe nacięcie osłony zarodka. Nacięcie wykonywane pod mikroskopem ma ułatwić zagnieżdżenie się zarodka w śluzówce, ponieważ ułatwia rozrastającemu się zarodkowi wydostanie się poza osłonkę.
- In vitro maturation (IVM) – laboratoryjne dojrzewanie komórek jajowych stosowane jest w przypadku kobiet, u których hormonalna stymulacja jajeczkowania mogłaby być niebezpieczna z powodu budowy jajników. Niedojrzałe i niezdolne do zapłodnienia komórki jajowe są pobierane z niestymulowanych, lub stymulowanych niewielkimi dawkami leków jajników. Następnie komórki jajowe umieszcza się w specjalnych odżywkach zawierających te same hormony, które przyjmuje kobieta w celu stymulacji jajeczkowania w klasycznym in vitro. Już około 30 godzin później znaczna część pobranych komórek jajowych jest gotowa do zapłodnienia. Dalsze etapy postępowania są takie same jak w przypadku klasycznego in vitro.
- Diagnostyka preimplantacyjna (PGD) – umożliwia wykrywanie wad genetycznych zarodka i selekcję zdrowych zarodków przed ich podaniem do macicy. Metoda stosowana w przypadku, gdy rodzice są nosicielami chorób genetycznych (np. mukowiscydozy) lub gdy istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia aneuploidii, czyli nieprawidłowej liczby chromosomów (jest to bezpośrednio związane z takimi chorobami jak zespół Patau, Downa czy Turnera). Technikę tą stosują tylko wybrane ośrodki.
- Inseminacja domaciczna (IUI) – zabieg polegający na podaniu do jamy macicy nasienia, w którym, w warunkach laboratoryjnych zagęszczono plemniki. Tak spreparowane laboratoryjnie nasienie zostaje wprowadzone do jamy macicy przy pomocy cienkiego cewnika. Zabieg zalecany jest m.in. w przypadku wrogości śluzu szyjkowego, zaburzeń owulacji lub niepłodności idiopatycznej. Metoda nie jest skuteczna w przypadku niedrożności jajowodów czy braku owulacji. Inseminację przeprowadza się podczas owulacji.
- Kriokonserwacja i transfer zamrożonych zarodków - pozyskane w warunkach laboratoryjnych nadliczbowe zarodki nie są niszczone lecz poddawane mrożeniu w ciekłym azocie. Odpowiednio przechowywane mogą być wykorzystane w późniejszym czasie przez dawców lub przez inną parę starającą się o dziecko. W takim przypadku strony pozostają wobec siebie anonimowe. To dobrowolna forma pomocy, która dla niektórych jest ostatnią deską ratunku. Kobiety, które nie posiadają własnych jajeczek czasami czekają na zarodki do adopcji nawet dłużej niż rok.
- Korzystanie z nasienia dawcy lub komórek jajowych – w przypadku, gdy jeden lub oboje partnerów nie posiadają własnych komórek płciowych.